કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી શાહ કરવા જઈ રહ્યા છેે ફેરફાર : દેશમાં ૪.૪ કરોડ પેન્ડિંગ કેસ છે. ૧૦૬૭૫૭૧૦ સિવિલ કેસ, ૨૯૪૯૪૫૪૧ ક્રિમિનલ કેસ પેન્ડિંગ છે
નવી દિલ્હી,તા.૫
ભારતની કોર્ટમા સેંકડો કેસ પેન્ડિંગ છે. એટલે કે કોર્ટમાં ૨૦-૨૦ વર્ષ જૂના કેસ ચાલી રહ્યા છે. આઈપીસી, સીપીસી, એવિડન્સ એક્ટમાં એવા એવા કાયદા છે કે જેઓ ક્યારેય ઉકેલી શકતા નથી અને લોકોની પેઢીઓની પેઢીઓ ખતમ થઈ જાય છે, પણ કેસ ખતમ થતો નથી. જે કેસમાં સુનાવણી થાય એમાં એવું પણ બને છે કે સંકળાયેલી વ્યક્તિનું મોત થઈ ચૂક્યું હોય. આવામાં કોર્ટો પર પણ ભારત વધતુ જાય છે અને ગુનાખોરી પણ વધતી જાય છે. દેશમાં ૪.૪ કરોડ પેન્ડિંગ કેસ છે. ૧૦૬૭૫૭૧૦ સિવિલ કેસ, ૨૯૪૯૪૫૪૧ ક્રિમિનલ કેસ પેન્ડિંગ છે. નેશનલ જ્યુડિશિયલ ડેટા ગ્રિડની વેબસાઈટ પરથી મળેલા આંકડા જણાવે છે કે, ૪,૦૧,૭૦૧૫,૧ કેસ પેન્ડંગ છે. તો કોરોનાના કારણે આ કેસની સંખ્યા પણ વધી ગઈ છે. દેશમાં પેન્ડિંગ કેસોની સંખ્યા ચાર કરોડને પાર પહોંચી ચૂકી છે. સુપ્રીમ કોર્ટથી લઈને લોઅર કોર્ટમાં કેસોની પેન્ડિંગ સંખ્યા વધી ગઈ છે. ગયા માર્ચ મહિનાની સરખામણીએ આ વર્ષે આ સંખ્યામાં ૧૯ ટકાનો વધારો થયો છે. કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી અમિત શાહે પોલીસ રિસર્ચ અને વિકાસ બ્યૂરોના ૫૧માં સ્થાપના દિવસના સંબોધન દરમિયાન ખાસ વાતનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે આઈપીસી, સીપીસી, એવિડન્સ એક્ટમાં ફેરફાર કરવાની વાત કહી હતી. જેના માટે કેન્દ્રના વિવિધ રાજ્યો, કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશો, કેન્દ્રીય બળો અને તમામ બિન સરકારી સંગઠનોની સલાહ પણ મળી છે. હવે મળેલા આ સૂચનો અને સલાહના આધારે એક્સપર્ટ્સ સાથે ચર્ચા વિચારણા કર્યા બાદ કાયદાઓમાં ફેરફાર કરવામાં આવશે. અમિત શાહે કહ્યું કે, ગુનાહિત ન્યાય પ્રણાલીના એક મોટા બદલાવ માટે અમે તૈયાર છીએ. પોલીસ રિસર્ચ અને વિકાસ બ્યૂરોના ૫૧મા સ્થાપના દિવસે સંબોધન કરતા અમિત શાહે કહ્યું કે, સંગઠનોમાં બે વર્ષોથી ચાલી રહેલી વિચાર પ્રક્રિયા એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. કાયદાઓમાં ફેરફાર કરવો પડસે અને તેને આધુનિક સમય તથા ભારતીય પરિસ્થિતિઓની સાથે તાલમેલ બેસાડવો પડશે. ૧૪ રાજ્યો અને ત્રણ કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશો સિવાય આઠ કેન્દ્રીય પોલીસ સંગઠન, છ કેન્દ્રીય પોલીસ બળ અને સાત બિન સરકારી સંગઠનોએ દશકો જૂના કાયદાઓમાં સંભવિત ફેરફાર કરવા માટે પોતાના વિચારો રજૂ કર્યા છે. જેના પર વિચાર વિમર્શ અને મંથન થયા બાદ જ કાયદામાં ફેરફાર કરવામાં આવશે. સૂત્રોના જણાવ્યા મુજબ, ગૃહ મંત્રાલયના વિચાર વિમર્શમાં કોર્ટ અને બાર એસોસિએશન પણ સામેલ છે. એક સરકારી અધિકારીએ કહ્યું કે, આના પર કામ ચાલી રહ્યું છે. જ્યારે ભાષણમાં અમિત શાહે કહ્યું કે, ક્યારેક ક્યારેક પોલીસને અયોગ્ય આલોચનાનો સામનો કરવો પડતો હોય છે. મોટાભાગે તેમને કઠોર અને સંવેદનશીલ કેસ સોંપવામાં આવતા હોય છે. જો કે, નાગરિક અધિકાર કાર્યકર્તાઓ અને અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાના દુરુપયોગ કરવા સંબંધી કાયદાઓ પર વિચાર થઈ શકે છે. તમામ સંસ્થાઓ આઈપીસીની કલમોને ખતમ કરવાની માગણી કરી રહી છે. જ્યારે રાષ્ટ્ર વિરોધી ગતિવિધીઓને એક જ કાયદા હેઠળ દંડનીય બનાવવાની જરૂરીયાત છે. તમામ વિશેષજ્ઞોએ આ માટે પોતાની સલાહ રજૂ કરી છે. મોબ લિન્ચિંગ જેવા ગુનાના કાયદામાં પણ ફેરફારની માગ ઉઠી છે. જે વર્તમાન સમયમાં હત્યા સંબંધિત આઈપીસી કલમો બેઠળ નિપટાવવામાં આવે છે. મોતની સજા મેળવનારા ગુનેગારોને ફાંસીનો સામનો કરતા પહેલાં કદાચ દયા અરજી કાયદાના દુરૂપયોગ સંબંધિત કાયદાઓમાં સંશોધન કરીને રોક લગાવવી જોઈએ. અમિત શાહે ડ્રોન હુમલા, સાઈબર અટેક, નશીલા પદાર્ષોની તસ્કરી, નકલી મુદ્રા અને હવાલા વેપારને પોલીસબળ માટે મોટો પડકાર ગણાવ્યો. શનિવારે આ કાર્યક્રમમાં સંબોધન દરમિયાન બીટ સિસ્ટમને મજબૂત કરવા માટે જરૂરીયાતો પર પ્રભાવ નાખતા અમિત શાહે બીપીઆરએન્ડડીને સારી જમીની સ્તરની પોલીસિંગ માટે અને ટેકનોલોજીથી સજ્જ કરવાના પ્રયાસોને તેજ કરવા માટે કહ્યું.